DoktorlarSitesi.Net Köşe Yazısı, 12 Mayıs 2012
10 yılı aşkın bir süredir ABD’de tıpta uzmanlık yolu hakkında Türk meslektaşlarıma değişik platformlarda yardım edebilme fırsatım oldu. Bu süre içinde çok fazla meslektaşımın ve öğrenci arkadaşımın bireysel tecrübelerine şahit oldum. Geriye dönüp baktığımda, sürekli olarak sorulan bazı sorular aklıma geliyor. Şüphesiz bu liste çok uzun, ama özellikle bu yazıda değinmek istediğim , sürekli sorulan “ABD’de tıpta uzmanlık eğitimine kabul edilmek zor mudur?” sorusudur.
ABD’de tıpta uzmanlık aşaması, yazılı olan ve olmayan kuralların devrede olduğu yıllara yayılmış çok uzun bir serüvendir. Bu serüvenin detayları çoğu zaman kişinin karar verdiği anda bilinmez. Türkiye’deki Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) sisteminin tek bir sınav sonucu üzerine kurulu işleyişi ile karşılaştırıldığında, ABD’de sistemi , Türkiye’de sistem içinde yetişmiş birisinin ilk anda algılamasının mümkün dahi olmayacağı kadar ayrıntıyı içinde saklamaktadır. Sınav süreçlerinin uzunluğu, sınav sayısının fazlalığı, sınavların tek başına kadro almak için yeterli olmaması, oyunun dışardan görünmeyen kurallarının devreye girmesi (tavsiye mektupları, içerden destek, sınav sonuçlarından bağımsız dinamikler vb gibi) uzun vadede bu işe kalkışan birçok hekimi yıldırmakta ve yolundan döndürmektedir. Bu yılgınlığın sebebi bazen moral bozukluğu, bazen uzun süreçlerin yol açtığı maddi sıkıntılar, bazen yolun sonunun yeterince görülememesidir.
Kanımca, bu yoldaki en önemli sorular en başta sorulan sorulardır, ve yolculuk boyunca istikrarlı bir mücadele ancak temel kişisel sorulara doğru yanıtlar verildiğinde mümkün olabilir. Her türlü temel soruya doğru yanıtlar verebilmek için önce bazı gerçeklerin iyi değerlendirilmesi gerekir.
En önemli ilk gerçek şudur : Amerika Birleşik Devletleri sınırları içinde bulunan tıp fakültelerinden, senelik ihtiyacını karşılayacak sayıda hekimi yetiştirememektir. Bu durumun, hekim yetiştirmenin maaliyetinin ABD içindeki maliyetinin yüksekliği, hekim olmak isteyen populasyonun görece azlığı, hekim olabilmek için gerekli tahsilin uzunluğu gibi değişik sebepleri vardır. ABD, ihtiyaçlarını karşılamak için hekim ithal etmektedir.
Yukarıdaki gerçeği tespit ettikten sonra ikinci bir gerçek daha karşımıza çıkar. ABD’nin her branş uzmanına aynı derecede ihtiyacı yoktur. Genel dahiliye, genel pediyatri, genel cerrahi gibi branşlarda daha çok hekim ihtiyacı ve kadrosu bulunurken, örneğin plastik cerrahi, üroloji, göz hastalıkları gibi alanlarda aynı oranda bir ihtiyaç söz konusu değildir. ABD’de, ihtiyacı ve bol kadrosu olan branşlara daha fazla yabancı hekim kabul etmektedir.
ABD’de uzmanlık yapmak isteyen ya da bunun bir olasılık olarak düşünen her hekimin ya da öğrencinin öncelikle yukarıdaki iki temel gerçek üzerinde yükselecek planlar yapmaları çok önemlidir. O nedenle, en sıklıkla sorulan sorulardan birisi olan “ABD’de uzmanlık yapmak zor mudur” sorusu doğru sorulmuş bir soru değildir ve genellenecek tek bir yanıtı yoktur.
Dr.Ulaş Mehmet Çamsarı 12 Mart 2012, Washington, DC, ABD
1 Trackback